[Top] 14 Schilderijen voor recordbedragen geveild, 85 miljoen euro voor een Picasso

Het mag wat kosten. Bij het veilinghuis Christie’s werd donderdag een schilderij van Pablo Picasso verkocht voor 85 miljoen euro. Ook werk van Vincent van Gogh en Piet Mondriaan werd voor een hoger bedrag dan verwacht afgehamerd. Kunst is niet langer iets ‘omdat het moet’, het is een investering voor de rijken.

“Je hebt een interessant gezicht. Ik wil graag een portret van je schilderen. Ik voel dat we samen geweldige dingen gaan doen. Ik ben Picasso.”

Toen de Spaanse kunstschilder in januari 1927 vlak bij de Franse warenhuisketen Galeries Lafayette een onbekende 17-jarige blonde vrouw aansprak, had hij vast niet verwacht dat een schilderij waar zij op stond anno 2021 voor 90 miljoen dollar zou worden afgehamerd.

Inclusief veilingkosten kwam het op 103,4 miljoen dollar (85 miljoen euro), veel meer dan waarop veilinghuis Christie’s New York had gerekend.

Bijna verdubbeld in waarde

De blonde vrouw, Marie-Thérèse Walter, kreeg een relatie met Picasso en poseerde verschillende keren voor hem. Op het nu verkochte schilderij uit 1932 zit ze in een zwarte stoel voor een raam met groene kozijnen, gekleed in groene broek en rood shirt. Het schilderij is bijna 1,5 meter hoog en 1,14 meter breed. Maar dan nog is 85 miljoen euro een flink bedrag.

De verkoper kocht het werk zelf acht jaar eerder op een veiling in Londen voor 28,6 miljoen pond (toen zo’n 44,8 miljoen euro). De bieding begon nu op 54 miljoen dollar, waarbij vier bieders telefonisch tegen elkaar opboden. Uiteindelijk bleven er twee vastberaden liefhebbers over, die er in 19 minuten en 27 seconden voor zorgden dat het schilderij in de top 5 met duurste Picasso’s komt te staan.

“Het is natuurlijk uniek dat zo’n soort werk op de markt komt. Dat gebeurt niet dagelijks. Het aanbod van dit soort werken is relatief laag. Daarmee wordt het ook een heel ondoorzichtige markt die erg lastig te prijzen is”, zegt Sanne ten Brink die verantwoordelijk is voor het kunst- en cultuurbeleid bij ING.

Opbieden

“Daar komt bij dat een schilderij verkopen soms ook net mazzel hebben is. Het kan zijn dat er twee kopers zijn die beiden hun zinnen op dit werk gezet hebben en financieel geen barrière hebben en dus tegen elkaar opbieden”, zoekt Ten Brink die klanten bij opbouw, beheer en overdracht van hun collecties adviseert, naar een verklaring.

“Het is een iconisch schilderij, dat sinds 2013 niet meer te koop was”, zegt Keith Gill, hoofd van de afdeling Impressionist and Modern Art van het veilinghuis tegen persbureau Reuters. “Sindsdien is de waardering voor portretten waar Marie-Therese op staat, zeker rond 1932, enorm gegroeid. Dat verklaart de hoge prijs.”

Van Gogh

Het schilderij van Picasso was echter niet het enige dat voor veel geld verhandeld werd. Een werk van onze eigen Vincent van Gogh uit 1888 (De brug van Trinquetaille) werd voor 37,4 miljoen dollar (30,9 miljoen euro) afgehamerd, veel meer dan de geschatte opbrengstprijs van 21 tot 29 miljoen.

En Piet Mondriaans Compositie nr. II met geel, rood en blauw (1927) wisselde via Christie’s voor 26 miljoen dollar (21 miljoen euro) van eigenaar. Een flinke klapper voor de verkoper die het in 1993 bij Sotheby’s in New York kocht voor 882.500 dollar.

“Het is niet de eerste keer dat schilderijen voor miljoenen meer dan de geschatte waarde worden verkocht”, zegt Ten Brink over de onverwacht hoge verkoopprijs van de Picasso.

Commissies

“Het gebeurde bijvoorbeeld ook met Garçon à la pipe van hem, dat in 2004 voor 104 miljoen dollar werd verkocht.” Dat bedrag was wel inclusief commissies, de koper betaalde ongeveer 93 miljoen dollar maar ook veilinghuizen verdienen goed aan kunst. John Hay Whitney, een lid van een familie van grote Amerikaanse kunstliefhebbers, kocht het schilderij in 1950 voor 30.000 euro.

“Het kan ook de andere kant opslaan”, waarschuwt Ten Brink investeerders die nu meteen in kunst willen stappen. Zo is een Rembrandt in 2006 voor 45 miljoen euro op de TEFAF aangeboden, een bekende kunstbeurs in Maastricht. “Het bleef onverkocht. Een klein jaar later werd het op een veiling afgehamerd voor 24,5 miljoen dollar. Dus het zijn niet altijd succesverhalen.”

Beleggen

Kunst is echter anno 2021 populairder dan ooit. Het wordt gezien als een relatief risicovrij investeringsobject. Zijn de kopers dan altijd handelaren of soms ook kunstliefhebbers? “Dat is altijd lastig te bepalen. Kunstwerken zijn bijzondere goederen. Aan de ene kant hebben ze de kenmerken van consumptiegoederen, maar aan de andere kant zijn het ook beleggingsobjecten. Iedere koper heeft dus een andere motivatie.”

Veel kunst gaat ook naar voormalige ontwikkelingslanden waar nieuwe rijken wonen, weet Ten Brink. “Al langer zien we dat ultrarijken uit nieuwe wereldeconomieën in de kunstmarkt stappen. Door het coronavirus is de digitalisering ook versneld. Je kunt makkelijk vanuit China of India meebieden op een werk dat in Londen wordt aangeboden.”

Lage rente

Die digitalisering maakt de markt ook transparanter, zegt ze. Kunst wordt ook schaarser omdat er meer kapers op de kust zijn. “Het aantal beleggers in de kunstmarkt is de laatste jaren enorm toegenomen door de lage rentes op spaargeld. Er wordt dan gekeken naar andere investeringen.

Haar advies aan kunstkopers. “Never for money, always for love. Rente of aandelen kunnen teleurstellen, maar van een goed kunstwerk aan de muur kun je iedere dag genieten”, aldus de ING-adviseur.

Ga je toch voor de centen? Reken je dan ook niet te rijk. “De kunstmarkt is heel erg gevoelig voor hypes. Op lange termijn zien we een waardegroei van 3 procent. Dat is net iets beter dan de inflatie, maar op korte termijn zien we veel fluctuaties.”

Schrijf je in voor de Z First nieuwsbrief

Wil jij elke ochtend als eerste op de hoogte zijn van wat er speelt op economisch gebied? Schrijf je dan nu in voor de Z First nieuwsbrief.